Το φαινόμενο της κλίσης του φωτός όταν αυτό περνάει από ένα διαφανές μέσο σε ένα άλλο με διαφορετική πυκνότητα ονομάζεται διάθλαση. Οι ακτίνες φωτός από ένα αντικείμενο καθώς εισέρχονται στο ανθρώπινο μάτι και προτού καταλήξουν στον αμφιβληστροειδή θα υποστούν διάθλαση κατά σειρά στην πρόσθια και την οπίσθια επιφάνεια του κερατοειδούς, στην πρόσθια και την οπίσθια επιφάνεια του κρυσταλλοειδούς φακού και στο υαλοειδές. Στο εμμετρωπικό (φυσιολογικό) μάτι το σύνολο των ακτίνων του αντικειμένου που διαθλώνται εστιάζουν στον αμφιβληστροειδή σχηματίζοντας ένα σαφές-καθαρό είδωλο.
Στη μυωπία το είδωλο των αντικειμένων που βρίσκονται σε μακρινή απόσταση σχηματίζεται μπροστά και όχι πάνω στον αμφιβληστροειδή με αποτέλεσμα να παράγεται θολή εικόνα. Αιτία μπορεί να είναι είτε α) ο πολύ μεγάλος προσθιοπίσθιος άξονας του ματιού οπότε ονομάζεται αξονική μυωπία είτε β) η μεγάλη διαθλαστική δύναμη των διαφανών μέσων –κυρίως του κερατοειδούς- και ονομάζεται διαθλαστική μυωπία. Η αξονική μυωπία αποτελεί τη πιο συχνή διαθλαστική πάθηση και ανέρχεται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% του πληθυσμού. Υπάρχουν δύο τύποι αξονικής μυωπίας :
- Απλή ή Καλοήθης μυωπία. Αφορά στην πλειονότητα των μυώπων, αυξάνει προοδευτικά συνήθως όχι πέραν του εικοστού έτους της ηλικίας ενώ δεν παρατηρούνται αλλοιώσεις στο βυθό. Μέχρι 4,0 βαθμούς ονομάζεται χαμηλή, από 4,25 έως 6,0 ονομάζεται μέση και από 6,25 και πάνω υψηλή.
- Εκφυλιστική ή Κακοήθης μυωπία. Λιγότερο συχνή από την απλή, η αύξησή της συνεχίζεται και μετά τα 20 έτη και συνοδεύεται από εκφυλιστικές βλάβες του αμφιβληστροειδή, του χοριοειδή, του οπτικού νεύρου και του σκληρού χιτώνα του οφθαλμού. Οι εκφυλιστικές αυτές αλλοιώσεις μπορεί να είναι κεντρικές με επιπτώσεις στην όραση ή περιφερικές που οδηγούν σε έλξεις και ρωγμές αυξάνοντας τη πιθανότητα αποκόλλησης. Άλλες επιπλοκές είναι ο προ-γεροντικός καταρράκτης και το γλαύκωμα.
Η διόρθωση της μυωπίας επιτυγχάνεται με αρνητικούς (αποκλίνοντες) φακούς που χορηγούνται με γυαλιά ή φακούς επαφής.
Η μόνιμη χειρουργική αποκατάσταση γίνεται με τη χρήση excimer laser το οποίο αλλάζει (μειώνει) την κυρτότητα του κερατοειδούς είτε με τη μέθοδο LASIK είτε με τη μέθοδο PRK. Εναλλακτικές λύσεις σε περιπτώσεις πολύ μεγάλης μυωπίας είναι η φακοθρυψία του κρυσταλλοειδούς φακού και ένθεση ενδοφακού IOL ή η τοποθέτηση προσθετικούφακού ICL με διατήρηση του κρυσταλλοειδούς φακού.
